Tính đến ngày 30/6/2025, 15 Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã hoàn thành 100% chỉ tiêu kế hoạch mua 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia theo đúng quy định. Trong đó, nhiều đơn vị hoàn thành vượt tiến độ, thể hiện tinh thần khẩn trương, quyết liệt trong triển khai nhiệm vụ. Toàn bộ số gạo được bảo quản đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, bảo đảm đầy đủ chất lượng và số lượng.

Ngành Dự trữ Nhà nước nỗ lực sớm hoàn thành kế hoạch mua 220.000 tấn gạo, bảo đảm đủ số lượng, đúng chất lượng theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Ảnh: Trần Văn Hiên.

Hoàn thành trước hạn

Thực hiện Quyết định số 33/QĐ-TTg ngày 6/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ về giao chỉ tiêu mua 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2025, Cục Dự trữ Nhà nước đã ban hành Quyết định số 59/QĐ-DTNN ngày 12/3/2025 về việc giao chỉ tiêu kế hoạch và Quyết định số 62/QĐ-DTNN ngày 24/3/2025 phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu mua tổng số 220.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia kế hoạch năm 2025. Việc lựa chọn nhà thầu trong nước được thực hiện đấu thầu rộng rãi qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Thời gian hoàn thành nhập kho được ấn định trước ngày 30/6/2025.

Ngay sau khi có quyết định giao chỉ tiêu kế hoạch, Cục Dự trữ Nhà nước đã chỉ đạo các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực khẩn trương xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu, trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt đúng quy định pháp luật về đấu thầu. Cùng với đó, công tác chuẩn bị kho tàng, bãi bốc xếp, nhân lực, thiết bị, vật tư, công cụ bảo quản... cũng được chỉ đạo thực hiện đồng bộ, bảo đảm điều kiện sẵn sàng tiếp nhận hàng nhập kho ngay sau khi ký hợp đồng.

Sau ba đợt tổ chức đấu thầu (bao gồm một đợt đấu thầu rộng rãi và hai đợt mua sắm trực tiếp), các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã đấu thầu thành công toàn bộ 220.000 tấn gạo theo đúng kế hoạch.

Nhằm bảo đảm tiến độ nhập kho, các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã chủ động ban hành văn bản đôn đốc, yêu cầu nhà thầu xây dựng kế hoạch giao hàng cụ thể; đồng thời theo dõi sát tiến độ, kịp thời kiểm tra, giám sát việc chuẩn bị phương tiện vận chuyển và tổ chức tiếp nhận, nhập kho đúng quy định.

Trong suốt quá trình thực hiện, Lãnh đạo Cục Dự trữ Nhà nước luôn bám sát tiến độ, thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc và xử lý kịp thời các tình huống phát sinh; thành lập các đoàn công tác xuống cơ sở để kiểm tra việc thực hiện hợp đồng tại các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực, nhất là ở những địa bàn có điều kiện thời tiết, thị trường phức tạp.

Phó Cục trưởng Cục Dự trữ Nhà nước Nguyễn Thị Phố Giang kiểm tra tình hình thực tế tại điểm kho Thiệu Phú - xã Thiệu Phú, huyện Thiệu Sơn, tỉnh Thanh Hoá. Ảnh: Nguyễn Tiến

Tính đến hết ngày 30/6/2025, toàn ngành Dự trữ Nhà nước đã hoàn thành nhập kho 220.000 tấn gạo theo đúng kế hoạch được giao. Nhiều Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực như: II, V, IX, X, XII, XIV và XV… đã hoàn thành 100% chỉ tiêu được giao trước thời hạn, thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm và hiệu quả trong triển khai nhiệm vụ.

Trong quá trình thực hiện, các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực đã chủ động phối hợp với các đơn vị cung cấp, đơn vị giám định để thực hiện tốt từng bước công việc: từ kiểm tra, tiếp nhận, bảo quản ban đầu đến nghiệm thu, giám định chất lượng, kiểm định cân.

Toàn bộ số gạo được nhập kho bảo đảm đủ số lượng, đúng chất lượng và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, không xảy ra sai sót hay vướng mắc trong quá trình thực hiện. Kết quả này thể hiện tinh thần nỗ lực, trách nhiệm, bám sát thực tiễn, tuân thủ đúng quy định pháp luật, đồng thời góp phần củng cố tiềm lực dự trữ quốc gia, sẵn sàng xuất cấp khi có tình huống phát sinh.

Trong thời gian tới, Cục Dự trữ Nhà nước tiếp tục tăng cường kiểm tra, theo dõi, hướng dẫn các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực trong công tác bảo quản, quản lý hàng hóa sau nhập kho; đồng thời chỉ đạo thực hiện nghiêm việc báo cáo, thống kê, tổng hợp số liệu phục vụ công tác điều hành, quản lý dự trữ quốc gia theo đúng quy định, bảo đảm an toàn, tiết kiệm và đáp ứng kịp thời các nhiệm vụ cấp bách.

Bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả trong đấu thầu mua gạo

Đánh giá chung, trong quá trình triển khai kế hoạch mua 220.000 tấn gạo dự trữ quốc gia năm 2025, ngành Dự trữ Nhà nước vừa có những thuận lợi khách quan, vừa nỗ lực vượt qua không ít khó khăn, thách thức. Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của Lãnh đạo Cục Dự trữ Nhà nước, cùng với sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống, công tác mua gạo năm nay đã hoàn thành sớm, đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng và hiệu quả ngân sách.

Đặc biệt, công tác đấu thầu được các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực tổ chức thực hiện nghiêm túc, công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Tất cả nhà thầu có nhu cầu đều được tiếp cận thông tin mời thầu nhanh chóng, chính xác; qua đó góp phần tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, công bằng, minh bạch. Đây cũng là tiền đề quan trọng bảo đảm tính pháp lý và hiệu quả thực tế trong từng gói thầu cụ thể.

Các Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực thực hiện nghiêm túc đấu thầu công khai trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, bảo đảm minh bạch, hiệu quả. Ảnh: Đức Minh.

So với các năm trước, năm 2025 ghi nhận nhiều điểm thuận lợi mang tính quyết định. Ngay từ đầu năm, Cục Dự trữ Nhà nước đã tập trung chỉ đạo, phê duyệt nhanh chóng các quyết định phân bổ chỉ tiêu kế hoạch đấu thầu, kịp thời điều chỉnh giá gói thầu sát với diễn biến thị trường. Nhờ đó, các đơn vị có điều kiện tổ chức mua đúng thời điểm chính vụ Đông Xuân, thời điểm nguồn cung gạo trong nước dồi dào, chất lượng tốt. Điều này không chỉ góp phần bảo đảm chất lượng gạo nhập kho theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, mà còn giữ ổn định giá lúa gạo cho khu vực sản xuất trọng điểm.

Một điểm đáng chú ý trong công tác mua gạo dự trữ năm 2025 là đơn giá trung bình thấp hơn đáng kể so với các năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do tác động tổng hợp của nhiều yếu tố khách quan: sản lượng lúa toàn cầu tăng; Chính phủ Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo, cung ứng ra thị trường quốc tế với khối lượng lớn; trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường truyền thống như Philippines, Trung Quốc có xu hướng chững lại.

Bên cạnh đó, chi phí vận chuyển quốc tế giảm, tỷ giá hối đoái ổn định và đặc biệt là nguồn cung trong nước dồi dào từ vụ Đông Xuân đã tạo điều kiện thuận lợi, góp phần kéo mặt bằng giá gạo thị trường xuống mức hợp lý, bảo đảm lợi ích cho ngân sách Nhà nước trong quá trình tổ chức mua hàng dự trữ quốc gia.

Thực hiện đúng quy trình xây dựng giá mới

Bên cạnh thuận lợi, quá trình tổ chức mua gạo nhập kho cũng phát sinh một số khó khăn nhất định. Một số Chi cục Dự trữ Nhà nước khu vực có nhiều điểm kho nằm tại nhiều vị trí địa lý rải rác, xa nhau, dẫn tới việc tổ chức lựa chọn nhà thầu lần đầu không đạt, buộc phải triển khai thêm các đợt lựa chọn tiếp theo.

Khó khăn thứ hai là trong công tác xác định, phê duyệt giá. Theo quy định tại Luật Giá năm 2023 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2024), đối với hàng dự trữ quốc gia được mua theo hình thức đấu thầu rộng rãi, Nhà nước không áp dụng giá mua tối đa như trước. Sự thay đổi này kéo theo việc quy trình xây dựng giá gói thầu, dự toán gói thầu mua gạo năm 2025 có nhiều điểm mới so với các năm trước. Do đây là năm đầu tiên triển khai theo quy định mới, trong khi chưa có văn bản quy định cụ thể về phân công nhiệm vụ giữa các đơn vị trong công tác xây dựng, kiểm tra, kiểm soát giá, nên bước đầu còn gặp lúng túng, phải thực hiện theo chỉ đạo và phân công cụ thể của Cục trưởng đối với từng nội dung phát sinh.

Việc chủ động tổ chức đấu thầu vào đúng thời điểm thu hoạch chính vụ, gắn với kiểm soát chất lượng và giá cả thị trường, là yếu tố then chốt để hoàn thành kế hoạch mua lương thực dự trữ quốc gia hằng năm. Trong thời gian tới, rất cần sự chỉ đạo sát sao của các cấp có thẩm quyền nhằm kịp thời giao chỉ tiêu kế hoạch, bố trí đủ nguồn lực, bảo đảm an toàn hàng hóa, nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng yêu cầu dự trữ quốc gia trong mọi tình huống./.